🔴  Lives #BAC2024

À partir du 12 mai, révise le bac avec nous sur YouTube tous les soirs à 19h30 ! Découvrir la chaîne →

Espaces Vectoriels

Déterminer qu'une famille est génératrice - Exercice 1

10 min
20
Question 1

Soit F={(0,3);(1,2);(2,4)}F=\left\{\left(0,3\right);\left(1,2\right);\left(-2,4\right)\right\} . Montrer que FF est une famille génératrice de R2{\mathbb{R}}^2 .

Correction
  • Soit EE un K\mathbb{K}-espace vectoriel et soient A=(f1;f2;f3;;fn)A=\left(f_1;f_2;f_3;\cdots ;f_n\right) une famille de vecteurs de EE.
    La famille A=(f1;f2;f3;;fn)A=\left(f_1;f_2;f_3;\cdots ;f_n\right) est une famille génératrice de EE si tout vecteur de EE est une combinaison linéaire des vecteurs (f1;f2;f3;;fn)\left(f_1;f_2;f_3;\cdots ;f_n\right)
    Autrement dit : uE\forall u\in E , (λ1,λ1,λ1,,λn)Kn\exists \left({\lambda }_1,{\lambda }_1,{\lambda }_1,\cdots ,{\lambda }_n\right)\in \mathbb{K}^n te que : λ1f1+λ2f2++λnfn=u{\lambda }_1f_1+{\lambda }_2f_2+\cdots +{\lambda }_nf_n=u
    L'écriture d'un vecteur de FF comme combinaison linéaire des vecteurs d'une famille génératrice n'est pas nécessairement unique.
u=(x,y)R2\forall u=\left(x,y\right)\in {\mathbb{R}}^2, existe-t-il trois réels α,β\alpha ,\beta et γ\gamma tels que : α(0,3)+β(1,2)+γ(2,4)=(x,y)\alpha \left(0,3\right)+\beta \left(1,2\right)+\gamma \left(-2,4\right)=\left(x,y\right) .
Il vient alors que :
α(0,3)+β(1,2)+γ(2,4)=(x,y)\alpha \left(0,3\right)+\beta \left(1,2\right)+\gamma \left(-2,4\right)=\left(x,y\right)
(0,3α)+(β,2β)+(2γ,4γ)=(x,y)\left(0,3\alpha \right)+\left(\beta ,2\beta \right)+\left(-2\gamma ,4\gamma \right)=\left(x,y\right)
(β2γ,3α+2β+4γ)=(x,y)\left(\beta -2\gamma ,3\alpha +2\beta +4\gamma \right)=\left(x,y\right)
{β2γ=x3α+2β+4γ=y\left\{ \begin{array}{ccc}\beta -2\gamma & = & x \\ 3\alpha +2\beta +4\gamma & = & y \end{array}\right.
{β=x+2γ3α+2(x+2γ)+4γ=y\left\{ \begin{array}{ccc}\beta & = & x+2\gamma \\ 3\alpha +2\left(x+2\gamma \right)+4\gamma & = & y \end{array}\right.
{β=x+2γ3α+2x+4γ+4γ=y\left\{ \begin{array}{ccc}\beta & = & x+2\gamma \\ 3\alpha +2x+4\gamma +4\gamma & = & y \end{array}\right.
{β=x+2γ3α+2x+8γ=y\left\{ \begin{array}{ccc}\beta & = & x+2\gamma \\ 3\alpha +2x+8\gamma & = & y \end{array}\right.
{β=x+2γα=y2x8γ3\left\{ \begin{array}{ccc}\beta & = & x+2\gamma \\ \alpha & = & \frac{y-2x-8\gamma }{3} \end{array}\right.
Nous allons par exemple ici fixer γ=0\gamma=0 . Mais nous aurions pu prendre une autre valeur. N'oublions pas qu'il nous suffit de déterminer un triplet de réels (α,β,γ)\left(\alpha,\beta,\gamma\right) .
Ainsi :
{β=x+2×0α=y2x8×03γ=0\left\{ \begin{array}{ccc}\beta & = & x+2\times 0 \\ \alpha & = & \frac{y-2x-8\times 0}{3} \\ \gamma & = & 0 \end{array}\right.
{β=xα=y2x3γ=0\left\{ \begin{array}{ccc}\beta & = & x \\ \alpha & = & \frac{y-2x}{3} \\ \gamma & = & 0 \end{array}\right.
u=(x,y)R2\forall u=\left(x,y\right)\in {\mathbb{R}}^2, il existe trois réels α=y2x3\alpha=\frac{y-2x }{3} , β=x\beta=x et γ=0\gamma=0 tels que : α(0,3)+β(1,2)+γ(2,4)=(x,y)\alpha \left(0,3\right)+\beta \left(1,2\right)+\gamma \left(-2,4\right)=\left(x,y\right) .
F={(0,3);(1,2);(2,4)}F=\left\{\left(0,3\right);\left(1,2\right);\left(-2,4\right)\right\} est une famille génératrice de R2{\mathbb{R}}^2 .
Question 2

Soit F={X+1;X2+1;X2+2X}F=\left\{X+1;X^2+1;X^2+2X\right\} . Montrer que FF est une famille génératrice de R2[X]{\mathbb{R}}_2\left[X\right] .

Correction
  • Soit EE un K\mathbb{K}-espace vectoriel et soient A=(f1;f2;f3;;fn)A=\left(f_1;f_2;f_3;\cdots ;f_n\right) une famille de vecteurs de EE.
    La famille A=(f1;f2;f3;;fn)A=\left(f_1;f_2;f_3;\cdots ;f_n\right) est une famille génératrice de EE si tout vecteur de EE est une combinaison linéaire des vecteurs (f1;f2;f3;;fn)\left(f_1;f_2;f_3;\cdots ;f_n\right)
    Autrement dit : uE\forall u\in E , (λ1,λ1,λ1,,λn)Kn\exists \left({\lambda }_1,{\lambda }_1,{\lambda }_1,\cdots ,{\lambda }_n\right)\in \mathbb{K}^n te que : λ1f1+λ2f2++λnfn=u{\lambda }_1f_1+{\lambda }_2f_2+\cdots +{\lambda }_nf_n=u
    L'écriture d'un vecteur de FF comme combinaison linéaire des vecteurs d'une famille génératrice n'est pas nécessairement unique.
P=aX2+bX+cR2[X]\forall P=aX^2+bX+c\in {\mathbb{R}}_2\left[X\right], existe-t-il trois réels α,β\alpha ,\beta et γ\gamma tels que : α(X+1)+β(X2+1)+γ(X2+2X)=aX2+bX+c\alpha \left(X+1\right)+\beta \left(X^2+1\right)+\gamma \left(X^2+2X\right)=aX^2+bX+c .
Il vient alors que :
αX+α+βX2+β+γX2+2γX=aX2+bX+c\alpha X+\alpha +\beta X^2+\beta +\gamma X^2+2\gamma X=aX^2+bX+c
βX2+γX2+αX+2γX+α+β=aX2+bX+c\beta X^2+\gamma X^2+\alpha X+2\gamma X+\alpha +\beta =aX^2+bX+c
(β+γ)X2+(α+2γ)X+α+β=aX2+bX+c\left(\beta +\gamma \right)X^2+\left(\alpha +2\gamma \right)X+\alpha +\beta =aX^2+bX+c
{β+γ=aα+2γ=bα+β=cL1L2L3\left\{ \begin{array}{ccc}\beta +\gamma & = & a \\ \alpha +2\gamma & = & b \\ \alpha +\beta & = & c \end{array}\right. \begin{array}{cc} & L_1 \\ & L_2 \\ & L_3 \end{array}
{β+γ=aα2β=b2aα+β=cL1L2L22L1L3\left\{ \begin{array}{ccc}\beta +\gamma & = & a \\ \alpha -2\beta & = & b-2a \\ \alpha +\beta & = & c \end{array}\right. \begin{array}{cc} & L_1 \\ & L_2\leftarrow L_2-2L_1 \\ & L_3 \end{array}
{β+γ=aα2β=b2a3β=cb+2aL1L2L3L3L2\left\{ \begin{array}{ccc}\beta +\gamma & = & a \\ \alpha -2\beta & = & b-2a \\ 3\beta & = & c-b+2a \end{array}\right. \begin{array}{cc} & L_1 \\ & L_2 \\ & L_3\leftarrow L_3-L_2 \end{array}
{β+γ=aα2β=b2aβ=13(cb+2a)\left\{ \begin{array}{ccc}\beta +\gamma & = & a \\ \alpha -2\beta & = & b-2a \\ \beta & = & \frac{1}{3}\left(c-b+2a\right) \end{array}\right.
{13(cb+2a)+γ=aα2×13(cb+2a)=b2aβ=13(cb+2a)\left\{ \begin{array}{ccc}\frac{1}{3}\left(c-b+2a\right)+\gamma & = & a \\ \alpha -2\times \frac{1}{3}\left(c-b+2a\right) & = & b-2a \\ \beta & = & \frac{1}{3}\left(c-b+2a\right) \end{array}\right.
{γ=a13(cb+2a)α=b2a+2×13(cb+2a)β=13(cb+2a)\left\{ \begin{array}{ccc}\gamma & = & a-\frac{1}{3}\left(c-b+2a\right) \\ \alpha & = & b-2a+2\times \frac{1}{3}\left(c-b+2a\right) \\ \beta & = & \frac{1}{3}\left(c-b+2a\right) \end{array}\right.
{γ=13a+13b13cα=23a+13b+23cβ=13(cb+2a)\left\{ \begin{array}{ccc}\gamma & = & \frac{1}{3}a+\frac{1}{3}b-\frac{1}{3}c \\ \alpha & = & -\frac{2}{3}a+\frac{1}{3}b+\frac{2}{3}c \\ \beta & = & \frac{1}{3}\left(c-b+2a\right) \end{array}\right.
P=aX2+bX+cR2[X]\forall P=aX^2+bX+c\in {\mathbb{R}}_2\left[X\right], Il existe trois réels α=23a+13b+23c\alpha=-\frac{2}{3}a+\frac{1}{3}b+\frac{2}{3}c ; β=13(cb+2a)\beta=\frac{1}{3}\left(c-b+2a\right) et γ=13a+13b13c\gamma= \frac{1}{3}a+\frac{1}{3}b-\frac{1}{3}c tels que :
α(X+1)+β(X2+1)+γ(X2+2X)=aX2+bX+c\alpha \left(X+1\right)+\beta \left(X^2+1\right)+\gamma \left(X^2+2X\right)=aX^2+bX+c .
Ainsi :
F={X+1;X2+1;X2+2X}F=\left\{X+1;X^2+1;X^2+2X\right\} est bien une famille génératrice de R2[X]{\mathbb{R}}_2\left[X\right] .